Aminek
Aminek jest rośliną dwuletnią z rodziny baldaszkowatych . Rodzaj ten liczy kilka gatunków występujących w krajach śródziemnomorskich. Jako rośliny lecznicze roczne uprawiane są dwa gatunki: aminek większy. Korzeń palowy, słabo rozgałęziony; łodyga obła, drobno bruzdkowana; liście skrętoległe, podwójnie lub potrójnie pierzaste. Kwiatostan baldach złożony. Kwiaty małe, obupłciowe. Owoc — rozłupnia rozpadająca się na 2 rozłupki. Rośnie na sokołowatych stepach i suchych zboczach, a także jako chwast w zasiewach.
Aminek większy ma 100—140 cm wysokości (w stanie dzikim 50—70 cm), kwiatostan o średnicy 10—15 cm. Szypuły baldacha, w liczbie 50—55, nagie, długości 2—7 cm, z pokrywą złożoną z licznych zaostrzonych podsadek. Dwie szyjki słupka osadzone są na stanowiącej miodnik poduszeczce. Zalążnia jest dolna, dwukomorowa. Pręcików zwykle 5, u kwiatów brzeżnych mniej. Owocem jest rozłupnia szerokojajowata, spłaszczona z boków, naga, gładka. Rozłupki długości 2—3 mm, szerokości 0,6— —1 mm, z żebrami; masa 1000 rozłupek 0,5 g.
Jako roślina lecznicza aminek większy znany był od XIII w. Arabom, którzy stosowali go do leczenia odbarwień skóry (vitiligo). Owoce zawierają izopimpinelinę, marmezynę, ksantotoksynę i ber- gapten, należące do furanokumaryn i sprzyjające szybszemu zabarwieniu się skóry. Z surowca aminka większego wyprodukowano preparaty Ammifurin i Meladinin do leczenia odbarwień skóry i łysienia plackowatego.
W ZSRR aminek większy daje wysokie plony na czarnozie mach. Najlepszymi przedplonami są: zboża ozime i jare, rośliny warzywne, pastewne i mak. Sieje się wczesną wiosną (rzadziej przed zimą), w rzędy oddalone o 45 cm. Ilość wysiewu wynosi 4—5 kg na 1 ha, głębokość siewu — najwyżej 2—3 cm. Stratyfikacyjny nasion w ciągu 1—3 miesięcy zwiększa plon o 10—13%. Zwiększeniu plonu sprzyjają także: jednoczesny wysiew granulowanego superfosfatu (25 kg/ha) i przerywka roślin z pozostawieniem ich co 25—35 cm w rzędzie. Wschody znoszą przymrozki do 6°C. W Kraju Krasnodarskim aminek większy kwitnie w czerwcu — lipcu, owoce dojrzewają w lipcu — sierpniu. Zbiór przeprowadza się kombajnami, gdy dojrzało 50—60% owoców w środkowych baldachach roślin. Plon dojrzałych owoców wynosi 0,8—1,2 t z 1 ha. Okres wegetacji trwa 113—130 dni.
Aminek egipski jest silnie rozgałęzioną rośliną wysokości do 130 cm (zwykle 45—100 cm). Kwiatostan o średnicy 20—24 cm składa się z 30—110 szypuł długości 2—8 cm. Kwiaty małe, o nieprzyjemnym zapachu, obupłciowe, z 5 białymi płatkami. Pręcików 2—5 z dwukomorowymi różowymi pylnikami. Słupek z dwóch owocolistków zrośniętych z dnem kwiatowym, o dwóch szyjkach. Owoc — rozłupnia rozpadająca się na 2 rozłupki, jajowata, naga. Rozłupki wydłużone, z 5 podłużnymi żebrami. Masa 1000 rozłupek 0,5—0,85 g. W miarę dojrzewania rozłupki łatwo opadają. Aminek egipski kwitnie w czerwcu — sierpniu, owoce dojrzewają we wrześniu – październiku.
